Śniadanie podstawą edukacji i zdrowia

• 
• 
• 

Details

Parent Category: Aktualności

 

 

 

Z okazji Europejskiego Dnia Śniadania eksperci Instytutu Żywności i Żywienia przypominają wszystkim o konieczności codziennego spożywania pełnowartościowego śniadania, które jest nie tylko podstawą zachowania dobrego zdrowia, lecz także osiągania dobrych wyników w nauce i pracy.

„Śniadanie zjedz sam, obiadem podziel się z przyjacielem, a kolację oddaj wrogowi” – wielu z nas słyszało kiedyś to stare chińskie powiedzenie, które podkreśla ogromną rolę śniadania dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. A co o tym posiłku mówi współczesna nauka o żywieniu? Według fachowej definicji, śniadanie to porcja żywności spożyta rano, która ma dostarczyć organizmowi 20–25 proc. potrzebnej mu na dany dzień energii, a także wielu ważnych dla zachowania zdrowia składników odżywczych (drugie śniadanie powinno dostarczyć kolejne 10 proc. energii). Dlaczego eksperci zajmujący się żywieniem człowieka podkreślają, że śniadanie jest najważniejszym posiłkiem w ciągu dnia? Czy tylko dlatego, że dostarcza nam „paliwa” na rozruch po nocnej przerwie?   

– Lista korzyści wynikających z codziennego spożywania dobrej jakości śniadania jest bardzo długa. Przede wszystkim wspiera ono harmonijny rozwój intelektualny i fizyczny dzieci i młodzieży. Zmniejsza też ryzyko rozwoju otyłości. Warto pamiętać o tym, że pierwsze i drugie śniadanie, dostarczając organizmowi potrzebnej energii  i składników odżywczych, wpływają m.in. na lepszą koncentrację, zapamiętywanie i zdolność uczenia się,  a w efekcie na lepsze wyniki w nauce i pracy – mówi prof. Mirosław Jarosz, dyrektor Instytutu Żywności i Żywienia (IŻŻ).

Osoby które pomijają śniadanie narażone są na częstsze bóle głowy, złe samopoczucie i rozdrażnienie, co może się przekładać nie tylko na gorsze wyniki w nauce i pracy, ale również na częstsze konflikty w relacjach z innymi. Osłabienie koncentracji i gorszy nastrój powiązane są ze spadkiem poziomu glukozy we krwi, który wpływa na zmniejszenie ogólnej wydolności fizycznej i umysłowej. Przypadłości te mogą występować także w innych porach dnia w związku ze zbyt długimi przerwami pomiędzy posiłkami. Dlatego tak ważne jest spożywanie 4–5 posiłków w ciągu dnia, w tym przede wszystkim śniadania.

– Aby śniadanie można było uznać za pełnowartościowe, musi ono spełniać konkretne kryteria. Do najważniejszych wyznaczników wysokiej jakości śniadań należy znacząca zawartość takich składników, jak: zboża, owoce i warzywa, produkty mleczne, tłuszcze bogate w jednonienasycone kwasy tłuszczowe oraz wapń (w ilości 200–300 mg). Dobre śniadanie nie powinno też zawierać zbyt dużo cukrów prostych (mono- i disacharydów) oraz nasyconych kwasów tłuszczowych.  To jednak nie wszystko. Wysokiej jakości śniadanie powinno być pozbawione żywności bogatej w tzw. izomery trans kwasów tłuszczowych – mówi prof. Mirosław Jarosz.

Choć nauka dostarcza mocnych argumentów za regularnym spożywaniem śniadań, to w praktyce nie jest niestety z tym zbyt dobrze.

– Na podstawie różnych badań i dostępnych nam danych naukowych szacujemy, że średnio od 10 do nawet 40 proc. dorosłych Polaków nie je codziennie pierwszego śniadania. Im młodszy wiek, tym odsetek osób opuszczających pierwsze śniadanie jest wyższy. Jeśli zaś chodzi o młodzież szkolną, to pierwszego śniadania (przed wyjściem z domu do szkoły) nie zjada codziennie aż 27 proc. uczniów szkół podstawowych i 41 proc. uczniów gimnazjów. Z reguły odsetek ten jest wyższy w przypadku dziewczynek – mówi prof. Jadwiga Charzewska, ekspert IŻŻ specjalizujący się w dziedzinie epidemiologii.

Z badań IŻŻ wiadomo również, że od 24 do 50 proc. uczniów szkół podstawowych i gimnazjów w Polsce nie je codziennie drugich śniadań.

Warto wspomnieć też o ciekawych wynikach badań dzieci i młodzieży z Warszawy, z których wynika, że na przestrzeni ostatnich 35 lat jakość spożywanych pierwszych śniadań uległa poprawie, choć w tym samym czasie jakość drugich śniadań niestety uległa znacznemu pogorszeniu. Z pewnością ma to związek ze zmianami rynkowymi, jakie dokonały się w Polsce w po 1989 r., które odcisnęły swoje piętno również na nawykach żywieniowych (pojawienie się na rynku dużej ilości tzw. żywności śmieciowej, agresywna reklama słodyczy, przekąsek, słodzonych napojów itd).

Eksperci IŻŻ podpowiadają, że jeśli dziecko spędza w szkole do 6 godzin dziennie, to musi ono zjeść co  najmniej jeden posiłek, a jeśli uczy się dłużej niż 6 godzin dziennie, to powinno zjeść co najmniej 2 posiłki, aby uzyskać właściwy poziom energii, koncentracji i zdobyć chęć do nauki.

Instytut Żywności i Żywienia od lat propaguje zasady prawidłowego żywienia, w tym także nawyki żywieniowe związane z regularnym spożywaniem śniadań. Dobrym przykładem takiego działania jest program edukacyjny „Szkoła/ Przedszkole Przyjazne Żywieniu i Aktywności Fizycznej”, realizowany w 1600 placówek w całej Polsce (380 tys. dzieci) w ramach szwajcarsko-polskiego projektu znanego pod nazwą „Zachowaj równowagę”. W programie tym duży nacisk kładzie się na rolę nauczycieli oraz rodziców w kształtowaniu prawidłowych nawyków żywieniowych dzieci i młodzieży, w tym m.in. związanych z jedzeniem śniadań. Więcej informacji na temat tego programu można znaleźć na stronie internetowej www.zachowajrownowage.pl.

Obchodzony przez IŻŻ Europejski Dzień Śniadania został zainicjowany w 2012 r. przez międzynarodową koalicję pod nazwą „Breakfast is best”, w skład której wchodzą duże europejskie organizacje zrzeszające m.in. lekarzy, dietetyków i nauczycieli. Więcej informacji na ten temat na stronie: www.breakfastisbest.eu

 

 ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Szanowni Państwo,

 

Serdecznie zapraszam do udziału w bezpłatnej konferencji naukowej pod tytułem „Śniadanie podstawą edukacji”, organizowanej w ramach obchodów Europejskiego Dnia Śniadania („Breakfast is best”) przez Instytut Żywności i Żywienia (IŻŻ) wraz z Partnerem – koalicją Partnerstwo dla Zdrowia.  

 

W programie konferencji znajduje się wiele ciekawych wykładów eksperckich dotyczących spożywania śniadań oraz ich wpływu na zdrowie, w tym przede wszystkim na zdrowie dzieci i młodzieży, jak też na osiągane przez nich wyniki w nauce. W trakcie konferencji przedstawione zostaną również wybrane działania i programy edukacyjne mające na celu kształtowanie prawidłowych nawyków śniadaniowych.

 

Konferencja jest skierowana przede wszystkim do dyrektorów szkół, nauczycieli i pracowników kuratoriów oświaty, a także do osób związanych z systemem ochrony zdrowia.

 

Instytut Żywności i Żywienia, realizujący program „Szkoła / Przedszkole Przyjazne Żywieniu i Aktywności Fizycznej” oraz Partnerstwo dla Zdrowia, prowadzące program „Śniadanie Daje Moc”, zapraszają w trakcie spotkania na smaczne i zdrowe drugie śniadanie w postaci „wysp śniadaniowych”: m.in. nabiałowej, wegetariańskiej, bezglutenowej, kanapkowej i owocowo - warzywnej.

 

Szczegółowy program konferencji i formularz zgłoszeniowy można pobrać poniżej (vide: załączniki). Szerszych informacji udziela sekretariat komitetu organizacyjnego konferencji pod numerem telefonu 22 55-09-772.  Zgłoszenia prosimy wysyłać pod adres e-mail: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. .

 

Konferencja odbędzie się 24 kwietnia br. (piątek), w siedzibie Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie, przy ul. Powsińskiej 61/63 (sala nr 7, na parterze). Początek konferencji planowany jest na godzinę 11, a jej zakończenie na 13.30.

 

Udział w konferencji oraz materiały konferencyjne są bezpłatne, ale koszty dojazdu uczestnicy pokrywają we własnym zakresie.

 

Z uwagi na ograniczoną liczbę miejsc na sali uprzejmie prosimy o potwierdzenie obecności do dnia 21 kwietnia.

 

                                                                                                         

 Prof. dr hab. n. med. Mirosław Jarosz

Dyrektor Instytutu Żywności i Żywienia